اطلاعات دارویی شربت تئوفیلین از نحوه مصرف تا عوارض آن
به گزارش وبلاگ انجمن گفتگو، یکی از بیماری های تنفسی آسم است که سرفه، تنگی نفس و تنفس صدادار از علائم آن است. شربت تئوفیلین (Theophylline) از دارو های ضدآسم است که برای درمان مسائل تنفسی مثل خس خس سینه یا تنگی نفس ناشی از آسم و برونشیت تجویز می گردد. این دارو به شکل قرص و شربت موجود است.
در این مطلب با موارد مصرف این شربت، مقدار و نحوه مصرف و همچنین تداخلات دارویی آن آشنا خواهیم شد.
موارد شربت تئوفیلین؛ یک ضد آسم مناسب
شربت تئوفیلین از دارو های ضدآسم است که برای جلوگیری یا کاهش بروز علائم آسم و بیماری های تنفسی بکار می رود. عوامل زیادی، چون گرد و غبار موجود در هوا، سیگار کشیدن یا در معرض دود آن قرار دریافت، عفونت های تنفسی، استرس شدید، مصرف دارو های خاص، فعالیت های ورزشی و رفلاکس معده می توانند باعث بروز بیماری آسم شوند.
این دارو به طور کلی در درمان بیماران مبتلا به آسم، آمفیزم و برونشیت و یا جلوگیری از بروز علائم آسم نایژه ای و اسپاسم برگشت پذیر نایژه استفاده می شود.
شربت تئوفیلین باعث شل شدن عضلات جدار دستگاه تنفس شده و با باز کردن آن عبور هوا را تسهیل می نماید تا تنفس بهتر انجام شود و از انسداد دستگاه تنفسی جلوگیری شود.
دارو هم گروه
- آمینوفیلین
نکات مهم پیش از مصرف شربت تئوفیلین
پیش از مصرف تئوفیلین، در صورت داشتن هریک از شرایط زیر پزشک یا داروساز را آگاه سازید:
- تصمیم به بارداری، بارداری و شیردهی
- مسائل قلبی و یا کبدی
- پرکاری تیروئید
- زخم معده
- سیگار کشیدن و یا نوشیدن الکل
- صرع
- هرگونه بیماری همراه با تب
- پورفیری (نوعی اختلال خونی نادر)
- مصرف سایر دارو ها
- سابقه حساسیت دارویی
مقدار مصرف شربت تئوفیلین برای سنین مختلف
میزان مصرف این دارو برای هر فرد متفاوت بوده و باید حتما توسط پزشک معین شود. اما اگر بخواهیم به صورت کلی مقدار مصرف را معین کنیم، به توضیح زیر است:
| رده سنی | مقدار مصرف |
| بچه ها 9 تا 1 ساله | معادل 5 میلی گرم تئوفیلین، هر شش ساعت |
| بچه ها 12 تا 9 ساله | معادل 4 میلی گرم تئوفیلین، هر شش ساعت |
| نوجوانان 16 تا 12 ساله | معادل 3 میلی گرم تئوفیلین، هر شش ساعت |
| بزرگسالان جوانی که سیگار می کشند | معادل 4 میلی گرم تئوفیلین، هر شش ساعت |
| بزرگسالان سالمی که سیگار نمی کشند | معادل 3 میلی گرم تئوفیلین، هر هشت ساعت |
| بیماران سالخورده و بیماران مبتلا به بیماری قلبی ریوی | معادل 2 میلی گرم تئوفیلین، هر هشت ساعت |
| بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب یا نارسایی کبدی | معادل 2 میلی گرم تئوفیلین، هر 12 ساعت |
روش مصرف شربت تئوفیلین
- دارو باید با معده خالی و همراه با یک لیوان آب مصرف شود تا جذب آن تسریع شود.
- سرعت اثر دارو و زمان لازم برای آغاز اثر آن به شکل دارویی مصرف شده بستگی دارد.
- یک ساعت قلب و بعد از مصرف این دارو، از مصرف غذا های چرب پرهیز کنید.
- در صورت بروز تحریک گوارشی، دارو همراه با غذا یا بلافاصله پس از آن مصرف شود.
مصرف تئوفیلین در بارداری
عوارض مصرف این دارو در دوران بارداری روی جنین به صورت کامل معین نبوده و مصرف این دارو در دوران حاملگی بدون تجویز پزشک ممنوع است.
مصرف تئوفیلین در شیردهی
مصرف قرص یا شربت تئوفیلین جی در دوران شیردهی ممنوع است، زیرا این دارو به وسیله شیر به نوزاد منتقل شده و باعث اختلال خواب نوزاد، بیقراری و گریه های شدید می شود. در مواردی که مادر مجبور است این دارو را مصرف کند، باید شیر دهی به نوزاد قطع شود.
مصرف تئوفیلین برای بچه ها
مصرف این دارو در نوزادان باید با احتیاط باشد و بچه ها نسبت به بزرگسالان به مقدار بیشتری از این دارو احتیاج دارند. در بچه های که تا 16 سال سن دارند و اخیراَ تحت درمان با فرآورده های حاوی تئوفیلین نبوده اند، معادل 5-6 میلی گرم تئوفیلین مصرف می شود.
عوارض جانبی شربت تئوفیلین
این عوارض ممکن است رخ ندهند یا خیلی نادر باشند، اما به هرحال جدی هستند. در صورت بروز هر یک از عوارض جانبی زیر، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- اسهال و استفراغ
- ناراحتی معده
- سردرد
- تعریق
- اختلال در خواب
- عصبانیت و بی قراری
- تپش قلب
- بثورات جلدی و تشنج
- ریفلاکس مری
برخی از این اثرات ممکن است در طول درمان از بین بروند؛ زیرا بدن به دارو عادت می نماید. بهتر است با پزشک متخصص خود درباره راه های پیشگیری یا کاهش این عوارض صحبت کنید. همچنین بدانید که احتمال بروز عوارض جانبی شدید در افراد سالمند، بیشتر است.
تداخلات دارویی شربت تئوفیلین
مصرف این دارو همراه با موارد زیر، احتمال ایجاد تداخل دارویی را به وجود می آورد:
- سیگار و تنباکو
- سایمتیدین
- سیپروفلوکساسین
- اریترومایسین
- دارو های ضدبارداری خوراکی
- پروپرانولول و تیابندازول
- فنی توئین
- کاربامازپین
- باربیتورات ها و ریفامپیسین
- کتامین
نحوه نگهداری شربت تئوفیلین
- دارو را از دسترس بچه ها و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
- دارو را در مخزن بسته و در دمای اتاق نگهداری کنید.
- دارو را از حرارت، رطوبت، نور و یخ زدگی دور نگه دارید.
- دارو های تاریخ گذشته یا بی مصرف را دور بیاندازید.
توصیه های کلی درباره شربت تئوفیلین
1) در صورت مشاهده عوارض وحشتناک، چون ضربان نامنظم قلب در فردی که این دارو را مصرف نموده است، سعی کنید او را به استفراغ وادار کنید.
2) طی درمان با این دارو، از مصرف مقادیر زیاد فراورده ها یا نوشابه های حاوی گزانتین اجتناب شود.
3) بعد از مصرف این دارو باید علائم حیاتی بیمار و سایر علائم جسمی در نظر گرفته شود.
4) در صورت بروز نشانه های آنفلوآنزا، تب یا اسهال، بلافاصله به پزشک اطلاع داده شود.
5) در صورت سابقه هر نوع حساسیت دارویی یا غذایی، قبل از مصرف این دارو پزشک را در جریان قرار دهید.
6) طی درمان با این دارو، برای انجام فعالیت هایی که به هوشیاری کامل احتیاج دارد مانند رانندگی احتیاط کنید.
7) در صورت فراموش کردن مصرف یک نوبت، از دوبرابر نمودن دوز بعدی دارو خودداری کنید. مصرف بیش از حد تئوفیلین، موجب تشنج، مرگ و یا آسیب دائمی مغز می شود.
8) طی درمان با این دارو، نباید سیگار بکشید.
سخن پایانی
با خواندن این مطلب به طور مفصل با شربت تئوفیلین آشنا شدید. توجه داشته باشید از این دارو هرگز بدون تجویز پزشک به خصوص برای بچه ها استفاده نکنید. همچنین دوره درمان با قرص یا شربت باید به صورت کامل طی شود و در صورتی که یک وعده مصرف آن فراموش شد، حتما به محض یادآوری باید مصرف شود؛ مگر اینکه زمان مصرف وعده بعدی نزدیک باشد.
شما همچنین می توانید با شربت دکسترومتورفان و همچنین شربت کتوتیفن (موارد مصرف، عوارض و تداخلات دارویی آن ها) نیز در وبلاگ انجمن گفتگو آشنا شوید.
منبع: مجله انگیزه