پخت سوغات جنگ جهانی دوم در کوچه آلمانی های قائمشهر - وبلاگ انجمن گفتگو

به گزارش وبلاگ انجمن گفتگو، نان قلاج یا قالاج نانی حجیم و گرد است که قدمت آن به سال های جنگ جهانی دوم برمی شود. اولین بار زوجی ارمنی تنور این نان ها را در کشور و شهر قائمشهر روشن کردند.

به گزارش همشهری، یادم هست وقتی کودک بودم نان هایی را در کارتون ها نشان می دادند که گرد و قطور و حجیم بودند. همواره دلم می خواست یکی از این نان ها را از نزدیک ببینم. از همان نان هایی که شخصیت های کارتونی آن را با چاقو برش می زدند. تا اینکه روزی مشابه این نان ها را روی چرخ دستی دیدم. چرخ دستی که به خاطره هایمان رفت و دیگر برنگشت.

از کسی که این نان ها را می فروخت نشانی نانوایی اش را پرسیدم. او به من گفت که نانوایی در کوچه آلمانی هاست. کوچه آلمانی ها جای دوری نیست. در یکی از همین شهر های شمالی است؛ کوچه ای در ضلع شرقی باشگاه شهید وطنی قائمشهر.

اگر به شمال و شهر قائمشهر سفر می کنید خرید این نان را از دست ندهید. گردشگری در یک شهر فقط شامل بازدید از نقاط طبیعی و تاریخی آن نمی گردد. آشنایی با نوع فرهنگ مردم یک منطقه و حتی غذا هایی که مصرف می نمایند نیز می تواند مجذوب کننده باشد.

قالاج به معنی ماندگار است، زیرا ماندگاری این نان نسبت به سایر نان ها بیشتر است. نان قالاج زمان جنگ جهانی دوم وارد ایران شد.

در آن موقع روس ها این نان را که نان سنتی کشورشان بود در دبه هایی چوبی می گذاشتند و دور دبه را با روغنی حیوانی آغشته می کردند تا هوا وارد دبه نگردد و نان سالم بماند. به این ترتیب سربازان روس که در ایران بودند از نان سنتی کشور خود استفاده می کردند.

در نان قلاج از جوش شیرین استفاده نمی گردد و هیچ ماده افزودنی دیگری نیز ندارد. خمیر قالاج به خواب بیشتری نسبت به سایر نان ها احتیاج دارد و این سبب می گردد مولکول های نان تجزیه و گاز های سمی بخار شوند. مزیت دیگر خوب خواباندن خمیر این است که نشاسته خمیر از دست می رود و این برای مبتلایان به دیابت مفید است.

در این نانوایی خمیر قالاج را در کاسه هایی از جنس روی می ریزند تا به اصطلاح ور بیاید. بعد از این کار هم نان های پخته شده را از تنور بیرون می آورند.

بوی مطبوع آن احساس می گردد، بسیار گرم و خوشمزه است، بنابراین بهتر است تا چند ساعت نان خورده نگردد تا خوب خنک گردد، زیرا قالاج سرد برای معده شفابخش است.

اولین بار زن و شوهری مهاجر که از باکو به ایران آمده بودند، این نان را در قائمشهر رواج دادند و پخت قالاج را از شاطر هایی که شاگردی شاطر های روسی را نموده بودند، آموختند. حالا این کار به صورت موروثی در این شهر ادامه پیدا نموده است.

این نان در هیچ جای دیگر ایران و حتی در روسیه و کشور های دیگر نیز پخت نمی گردد. قالاج نانی است که دیر بیات می گردد و کپک نمی زند؛ مادربزرگ های شمالی در گذشته بعد از گذشت 2 هفته هم از این نان استفاده می کردند، اگر نان خشک می شد آن را روی برنج می گذاشتند تا هنگامی که برنج دم می کشد با بخار آن نرم گردد. الان هم از خشک شده این نان به عنوان آرد سوخاری استفاده می نمایند.